Ankara’nın tarihî Hamamönü bölgesi, 17., 18. ve 19. yüzyıl Osmanlı mimarisinin zarif örneklerini ve sosyal yaşantısını günümüze taşıyor. 2006 yılında yapılan kapsamlı restorasyon çalışmaları, bu tarihi mirası korurken, bölgenin geçmişine dair önemli izleri de gün yüzüne çıkarıyor.
Tacettin Dergahı: Bir Osmanlı Külliyesi
XX. yüzyılın başlarında Tâceddin Dergâhı’nı gösteren bir fotoğraf (İÜ Ktp., Albüm, nr. 90431)
Hamamönü'nün önemli yapılarından biri olan Tacettin Dergahı, ilk olarak Kanuni Sultan Süleyman döneminde Hacı Bayram-ı Veli’nin kurduğu Bayramiye tarikatının bir kolu olan Celvetiler için inşa edilmiştir. Dergah, adını bahçesindeki kabri bulunan Taceddin Sultan’dan alır. İlk yapının toprak malzemelerle inşa edildiği, daha sonra ahşap malzemelerle güçlendirildiği biliniyor.
Tacettin Dergahı, türbe, dergah ve derviş odaları ile birlikte dönemin külliye niteliğine sahip bir yapıdır. 1826’da Sultan Abdülmecit tarafından yapılan eklemelerle, dergah türbe, çeşme, hazire ve camiden oluşan bir külliye hâline getirilmiştir. Günümüzde, Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampüsü’nün sınırları içinde yer alıyor ve sokak adı, sonradan Mehmet Âkif Ersoy Sokağı olarak değiştirilmiştir.
Mehmet Âkif Ersoy'un Evi: Şiir ve Tarih
Tacettin Dergahı'nın karşısında, Türk milletinin önemli şairlerinden Mehmet Âkif Ersoy'un evi bulunuyor. Vaktiyle Taceddin Dergâhı olarak kullanılan bu iki katlı ahşap yapı, Taceddin Şeyhi tarafından Mehmet Âkif Ersoy’a tahsis edilmişti.
Bu oda, İstiklal Marşı ile meşhur Bülbül şiirinin yazıldığı, şairin birinci TBMM. Burdur mebusu olduğu yıllarda günlerini geçirdiği, dostlarını ağırladığı, onlarla memleket meselelerini ve Milli Mücadele konularını konuşup tartıştığı önemli bir mekandır. Milli Mücadele ile ilgili konuların konuşulduğu, tartışıldığı ve bağımsızlık mücadelesinin odak noktalarından biridir. Bu açıdan da Taceddin Dergâh' ı önemli ve hatırlanması, korunması gereken bir mekandır.
Ev, 1949'da Şehir Meclisi kararıyla müzeye dönüştürülmüş ancak uzun yıllar harabe halde kalmıştır. 1982 yılında yeniden onarılan yapı, 1984’te ziyarete açılmıştır. Müze evde, Âkif’in cep saati, gözlük, tesbih ve tüfeği gibi kişisel eşyaları sergilenirken, şairin yüzünün kalıbı da müzede sergilenmektedir. Müzeye giriş ücretsizdir.
Tarihin Zenginliklerini Keşfetmek
Ankara’nın Altındağ ilçesinde yer alan Hamamönü, hem mimarisi hem de sosyal yapısı açısından zengin bir tarih sunuyor. Restore edilen evler, Tacettin Dergahı ve Mehmet Âkif Ersoy’un evi, bölgenin geçmişten günümüze uzanan önemli kültürel ve tarihi mirasını yaşatıyor. Ankara'nın bu tarihi köşesi, geçmişin izlerini sürmek ve kültürel bir keşif yapmak isteyenler için eşsiz bir fırsat sunuyor.
KAYNAKÇA
https://islamansiklopedisi.org.tr/taceddin-dergahi
https://web.archive.org/web/20061213132038/http://www.mehmetakifersoy.com/main/tacettindergahi.asp
https://web.archive.org/web/20070127115347/http://www.bhim.hacettepe.edu.tr/muze.shtml
Görsel kaynak ve bölgeye erişim bilgileri; https://muzeler.org/mehmet-akif-ersoy-evi--210519
Merhabalar 1996 - 2008 yıllarında arasında 12 yıl Ankara da hayatım geçti. Bir İstanbul'lu olarak Ankara yı çok sevmekteyim. Feyza hanım, Hamamönü bölgesinin tarihini ve önemini çok güzel anlatmış. Yazısı keyifle okudum. Kendisine araştırmalarında ve yazılarında başarılar dilerim.