Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Bizim kesin kararlılığımız şu doğrultudadır; Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’nin egemenliği, toprak bütünlüğü ve bağımsızlığını sağlamaktan yanadır” dedi.

Türkiye’nin ev sahipliğinde Rusya ve İran liderlerinin katılımı ile yapılan 3’lü Suriye Zirvesi sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bugünkü görüşmelerin son derece yapıcı hava içerisinde gerçekleştiğini belirterek, “Suriye’deki durumun temel yönlerini ele aldık. Bu ülkede kalıcı bir normalleşmenin tesisine yönelik adımlarla ilgili görüş alışverişinde bulunduk. Önemli mutabakatlar sağladık. Bu mutabakatlar görüşmemizin sonucunda imzaladığımız ortak bildiride yer aldı. Bizim kesin kararlılığımız şu doğrultudadır; Rusya, İran ve Türkiye, Suriye’nin egemenliği, toprak bütünlüğü ve bağımsızlığını sağlamaktan yanadır. Bunu da ortak bildiriye yansıttık. Bu ilkesel tutum bugün çok önemli. Bazıları mezhepsel ve etnik çatışmaları körükleme teşebbüslerinde bulunuyor bu ülkede. Ülkeyi parçalamaya çalışıyor ve Ortadoğu’daki çatışma potansiyelini yıllar boyu muhafaza etmeye çalışıyor” ifadelerini kullandı.

"BİZ 3’LÜ İŞBİRLİĞİMİZİ TÜM YÖNLERİYLE ARTTIRMAYA, GENİŞLETMEYE KARAR VERDİK”

“Biz 3’lü işbirliğimizi tüm yönleriyle arttırmaya, genişletmeye karar verdik” diyen Putin, “Özellikle Astana formatında. Astana formatı verimli olduğunu defalarca kanıtlamıştır. Garantör ülke olan Rusya, Türkiye ve İran’ın işbirliği sayesinde Suriye’deki şiddet oranı ciddi ölçüde azaltılabildi. IŞİD’in temel güçleri yenilgiye uğratıldı ve diğer terör örgütlerinin askeri güçlerine de zarar verildi ciddi ölçüde. İç ve dış mülteciler evlerine dönmeye başladılar. Sosyal ve ekonomik tesislerin yeniden yapılanması söz konusu Suriye’de. Astana süreci çerçevesinde önceliklerimizden bir tanesi şudur; Suriye meselesinin siyasi boyutunu güçlendirmeye çalışacağız. Suriyeliler arası diyaloğun ilerletilmesi önceliğimizdir. Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’nin sonuçları da çok önemlidir. Orada elde edilen mutabakatların kanaatimizce alternatifi yoktur” değerlendirmesinde bulundu.

“DOĞU GUTA’DA BENZERİ OLMAYAN BİR OPERASYON GERÇEKLEŞTİRDİK”

Putin, konuşmasına şöyle devam etti:

“İranlı ve Türkiyeli meslektaşlarımızla Soçi forumunun sonuçlarının hayata geçirilmesiyle ilgili adımları da ele aldık. Cenevre’de BM’nin nezdinde bir anayasa komitesi kuruluyor. Bu komitenin faaliyetleri çerçevesinde Suriyeliler ülkelerinin gelecekteki devlet yapısı parametrelerini kendileri belirleyecekler. Görüşmemizin önemli konularından bir tanesi, insani yardım meselesiydi. Bu meselenin siyasallaştırılmaması gerekiyor. Ben meslektaşlarımı Rusya’nın bu doğrultuda sarf etmiş olduğu gayretler konusunda bilgilendirdim. Doğu Guta’da benzeri olmayan bir operasyon gerçekleştirdik. Çatışma bölgelerine devamlı olarak insani yardımlar gönderiliyor. Rus vatandaşların bağışları sayesinde yapılıyor bu. Şubat ayında bu bağışlar sayesinde 77 ton erzak ve ilk yardım ürünleri ulaştırılabildi Suriye’ye. Rusya, Türkiye ve İran bahsedildiği gibi terörle mücadele konusunda da gayretlerini birleştirecekler. İnsani yardım konusu üzerine yoğunlaşacaklar.”

“BİZİM HEDEFİMİZ TERÖRİSTLERİ TAMAMEN ORTADAN KALDIRMAKTIR”

Suriye’nin sosyal ve ekonomik altyapısını da kalkındırdıklarını vurgulayan Putin, "Rus şirketler bununla ilgili bir takım projeler gerçekleştiriyor. Hatta bir zamanlar teröristlerin bir zamanlar kol gezdiği bölgelerde gerçekleşiyor bu projeler. Bizim hedefimiz teröristleri tamamen ortadan kaldırmaktır. Barış sürecini ilerletme çabalarımızı zedelemeye çalışıyorlar. Örneğin, militanlar zehirleyici maddelerin kullanıldığı bazı provokasyonlara başvuruyorlar. Buna dair açık ve net kanıtlarımız var. Son olarak meslektaşlarıma bu verimli görüşmelerden dolayı teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Eminim bu zirvenin sonucunda somut tedbirler alınacaktır ve sonuçları da Suriye’de barış ve istikrarın tesis edilmesine yönelik çalışmalara katkı sağlayacaktır” şeklinde konuştu.

Rus heyetinin Türkiye’deki ikinci günü olduğunu söyleyen Putin, “Birinci günümüzde ikili görüşmelerimiz oldu. Bu ziyaret çok başarılı geçti. Ben Türk dostlarıma, Erdoğan’a iki gün içerisinde muazzam organizasyon düzenledikleri için teşekkür etmek istiyorum” dedi.

“BÜTÜN ÜLKELERİ ÇAĞIRIYORUZ, SÖZDE DEĞİL ARTIK SOMUT BİR ŞEKİLDE ADIM ATSINLAR”

Konuşmaların ardından üç lider basın mensuplarının sorularını cevapladı. Suriye’nin siyasi sürecinden bahsedildiği hatırlatılarak, enerji alt yapısının kurulmasına yönelik Rusya’nın yılın başında yol haritası imzaladığı ve şu anda Suriye’nin ekonomik ve enerji altyapısının kurulmasıyla ilgili herhangi bir somut projenin olup olmadığı sorusu üzerine Putin, şunları söyledi:

“Siyasi çözümün yanı sıra insanların normal yaşam koşullarını sağlamak lazım. Dışarıdan yatırım olmadan bunu yapamıyoruz. Dolayısıyla bütün ülkeleri çağırıyoruz. Sözde değil artık somut bir şekilde adım atsınlar. İlk olarak insani yardıma katkıda bulunsunlar. Ama Rusya, İran ve Türkiye dışında kimse bir adım atmıyor. BM çerçevesinde çok kısıtlı insani yardım miktarları gönderiliyor. Bu yeterli değil. Mutlaka herkes Suriye’nin altyapısını, üst yapısını yeniden tesis etmeye katılmalıdır.”

“Eski Rus ajan Sergey Skripal’le ilgili dün sizin temsilcileriniz ifade ettiği gibi İngiltere artık özür dileyecek mi?” sorusu üzerine Putin, “Biz hiçbir şey beklemiyoruz. Bu kadar bir zarar görmeyecek bizim ikili ilişkilerimiz. Bu Skripal olayına ilişkin değil de bütün bizim uluslararası gündeme, bizim İngiltere ile olan ilişkilerimize yönelik bir konu. Bizim işbirliğimiz mutlaka uluslararası hukuk zeminine oturmalıdır ve bu şekilde uluslararası ilişkiler daha sağlıklı, istikrarlı olacaktır” açıklamasında bulundu.

“BENCE BU TEKLİF ÇOK İSABETLİ OLDU"

“Biz Rusya olarak aldığımız taahhütleri yerine getirmeye çalışıyoruz” ifadesini kullanan Putin, “Ne zaman bunu yapabileceğiz bunu anlatıyoruz. Türkiye mülteci bakımından bir yük kendisine aldı. Ama hakikaten çok eşsiz bir durum. Diğer ülkeler mesela Filistin konusunda mülteciden bir yük aldı. Rusya olarak biz Ukrayna’dan gelen mültecilerin yükünü üzerimize aldık. Bizim aslında sorunları çözmemiz lazım mülteci göçmenler olmasın diye. Bugün üçlü formatta Suriye meselesini çözmek için bir araya geldik. İnanıyoruz ki çalışmalarımızın başarılı neticeleri olacaktır. Erdoğan’ın yeni teklifleriyle ilgili bizim özellikle insani yardım konusunda daha etkin bir çalışma yapmamız gerekiyor teklifinde bulundu. İhtiyaç duyulan gerek çatışmasızlık bölgelerinde, gerekse de Suriye genelinde ihtiyaç duydukları, insanlara acil yardım tıbbi yardım konusunda neler yapabileceğimizi somut bir şekilde değerlendireceğiz. Bence bu teklif çok isabetli oldu. Ruhani de bunu destekliyor. Bunun üzerinde bir çalışma yapacağız ve buna yönelik somut adım atacağız” şeklinde konuştu.