Sürdürülebilir gıda yönetimi denilince ne anlıyorsunuz? Gıda yönetilen bir şey mi diyenlerinizi de duyar gibiyim. Belki de pandemi sırasında çokca kulağınıza geldi.
O zaman şöyle başlayalım.
Evimize aldığımız ekmeğin bir kısmını tüketemeden attığımız muhakkak oluyordur. Evimizdeki bakliyat ürünleri güveleniyor, açtığımız süt zaman zaman bozuluyor olabilir. Bu duruma aşırı derecede dikkat ettiğim halde ben bile bu durumlarla sık sık karşılaşabiliyorum. Ne kadar dikkat etsem de bazen ortam koşulları buna imkan vermeyebiliyor.
O zaman ben evimde gıda yönetimini iyi yapamıyor, israf ediyorum diyebilirim. Özeleştiriden kimseye zarar gelmediği gibi sorunların çözümüne yönelik bir kıvılcım başlatır. Gıda yönetimi başta olmak üzere hayatımızın her alanında özeleştiri yapmaktan kaçınmayalım.
Konumuza dönecek olursak… Evimizde bile başarıya ulaşamadığımız gıda yönetiminin tüm ülke genelinde uygulamanın zorluğunu buradan anlayabilirsiniz.
Sadece buğdaydan yola çıkacak olursak size döngüyü kısaca anlatmak istiyorum. Buğday en kısa sürede tüketiciye ulaşan, en temel gıda ürünü.
Buğday; sonbaharda ekilen ve yaz ayında hasat edilen bir bitki. Ekildikten sonra gübreleme, ilaçlama gibi bakım istiyor. İşi az veya çok olması burada önemli değil. Buğday ekiminden sonra 8 ay gibi bir süre, hasat için bekleniyor. Hasat sonunda buğdayın verim ve kalitesi anlaşılıyor. Hasattan sonra bu ürünler depolanıyor. İhtiyaç durumuna göre iki veya daha fazla depolandığı bile oluyor. Sırası gelen buğdaylar değirmenlere öğütülmek için gönderiliyor. Değirmende buğdaylar una dönüştürülüyor. Sonrasında market raflarında bu unları görüyoruz. Bir kısmı da ekmek başta olmak üzere unlu mamül olarak karşımıza hazır bir şekilde çıkıyor. Satın alıp evimize götürüyor, bir kısmını tüketip bir kısmını atık olarak çöpe atıyoruz.
Aslında burada bir parça ekmeğin bize gelene kadar birkaç yıllık serüveni olduğunu görebiliriz. Bu serüven; çok parçalı ve çok paydaşlı serüven. Bu serüveni tüm gıda ürünleri için düşünecek olursak bu işin yönetimi gerçekten çok meşakkatli.
Sürdürülebilir gıda yönetimi için her adımda dikkat ve farkındalık gerekiyor. Ve tüm sistemi yönetmek başta Tarım ve Orman Bakanlığı olmak üzere hepimizin görevi.
Sevgiler, saygılar...
Fatih Boran
Bilgilendirme için teşekkürler