İETT Genel Müdürlüğünün talebi üzerine Denizli’de bir firma tarafından üretilen ve yüzde 75’i yerli olan elektrikli faytonlar kısa süre içerisinde İstanbul’un Adalar ilçesi sokaklarında olacak. Payitaht ismi verilen faytonlar hayvan hakları ihlallerini de ortadan kaldıracak.
Denizli’nin Sarayköy ilçesinde makine mühendisi olan iş adamı Haluk Şahin tarafından tasarlanan ve ilk üretimi yapılan fayton İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri (İETT) tarafından kabul gördü. Şahin’in ‘Payitaht’ ismini verdiği faytonlar kısa sürede seri üretime geçerek İstanbul sokaklarındaki ulaşımda yerini alacak. Yüzde 75’i yerli olarak üretilecek olan faytonlar bilinen atlı klasik faytonların özelliklerine sahip olacak. Elektrikli faytonlarda farklı olan şey ise gücünü atlar yerine üzerindeki akülerden alması ve yular yerine direksiyonunun olması. Nostalji tutkunlarının da unutulmadığı elektrikli faytonlar lüks çadırı, kabini, koltukları ile klasik faytonlarla birebir aynı olacak şekilde üretilecek.
İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine faytonların tarihçesinden bahseden Şahin, faytonun Türk tarihindeki yerinin Osmanlı Devleti’nden 2. Mahmut dönemi ile başladığını kaydederek, "İngiltere’nin bizlere, Osmanlı İmparatorluğu’na vermiş olduğu ‘hibe’ adı altında faytonların ülkemize gelmesi ile başlamıştır. Bizim kültürümüze girmesi epey bir zaman almıştır" dedi.
"FAYTONDA KALKIŞ VE FREN DESTEK PROGRAMI VAR"
Üretimi yapılan faytonun son haline ulaşmasının 15 yıllık bir zaman aldığını belirten Şahin, büyük bir Ar-Ge programı yaparak mevcut fayton modellerini geliştirdiklerini dile getirdi. Şahin şunları söyledi:
"Elektrikli fayton yüzde 25 eğimleri (yokuşları) 6 kişi çıkartabilmekte, kalkış destek programı, fren destek programı, hidrolik fren sistemi, üzerinde bulunan sulu bazlı akülerle beraber körüklü fayton modeline gelmiştir. Fayton zaten Fransızca bir kap anlamına gelmektedir. Eğer buna at takarsanız atlı fayton olur, bu ise gücünü kendinden aldığından elektrikli fayton olarak anımsanmaktadır."
"PAYİTAHT’I YERLİ VE MİLLİ OLARAK YAPARAK HUZURLARINA SUNACAĞIZ"
Elektrikli faytonu daha çok ‘hayvan hakları ihlalleri’nin önüne geçme fikrinden yola çıkarak tasarladıklarını anımsatan Şahin, İETT’ye sundukları ve kabul gören ‘Payitaht’ ismini verdikleri faytonun 4 saat şarjla 70-80 kilometre hıza çıkabildiğini vurguladı. Şahin, "Adalardaki atlı faytonların kullanılması ile beraber orada bulunan hayvan haklarının ihlalleri ile beraber bizim de bu proje aklımıza geldi. Elektrikli faytonun yapımına başladığımız 15 yılı aşkın zaman içerisinde 4 saat şarjla 70-80 kilometre giden elektrikli fayton yapıp bunu insanların beğenisine sunduk. İstanbul Büyükşehir Belediyesi, İETT 2 sene evvel bizden bir elektrikli fayton alarak bunun Ar-Ge’sinin geliştirilmesi istedi. Çok yakın bir zamanda da buradaki tesislerimizi ziyaret edecekler ve burada yapmış olduğumuz en son ürettiğimiz model olan ‘Payitaht’ı yerli ve milli olarak yaparak huzurlarına sunacağız" diye konuştu.
ELEKTRİKLİ FAYTONLARIN KISA SÜREDE ADALAR SOKAKLARINDA OLMASI BEKLENİYOR
Payitaht ismini verdikleri elektrik faytonun yerlilik oranının yüzde 75’i bulduğunu ve sadece motorunun ithal olarak yurt dışından geldiğini kaydeden Şahin, diğer bütün aksamlarının Denizli’nin Sarayköy ilçesindeki tesislerinde ürettiklerini ifade etti. İstanbul’da özellikle turizm bölgesi olan adalarda 285 tane atlı fayton olduğunu ve bin 500’e yakın hayvan popülasyonunun yaşandığını aktaran Şahin, hayvanların haklarının ihlal edildiğini ve bir iş gücü olarak kullanıldığına dikkat çekti. Elektrikli faytonların atlı faytonların yerini alacağını aktaran Şahin, açıklamasını şöyle sürdürdü:
"Büyük olasılıkla Adalar Belediyesi yani Büyükşehir Belediyesi ile beraber koordine olarak adalarda bu elektrikli faytonların kullanılması bir program dahilinde yapılacaktır diye düşünmekteyiz. Kısa zaman içerisinde yani önümüzdeki yıllarda adalarda elektrikli faytonlar iş gücü ve sayıya göre arttırılarak renk renk orada insanların beğenisine sunulacaktır."
(Gökten Ceylan/İHA)