Endometriozis hastalığının ismi "endometrium"dan (rahmin iç duvarını oluşturan dokudan) geliyor. Endometriozislikadınlarda, endometriumu oluşturan hücreler, rahim dışında başka organlar üzerinde yerleşim gösteriyor. Bu yerleşim genellikle yumurtalık, tüpler gibi diğer üreme organları, karın boşluğu veya uzak organlarda olabiliyor.
Endometrik dokuda, adet kanamasında görülenin aksine kendini vücuttan dışarı atamaz ve bu dokudan kaynaklanan kanama çevredeki dokularda enflamasyon ve şişmeye sebep olur. Özellikle yumurtalıkların dahil olduğu vakalarda kan, bulunduğu dokuların iç kısmına gömülerek kan birikimine ve bunun sonucunda çikolata kistlerinin oluşumuna sebep olabilmektedir.
Endometriozis, her yıl Türkiye’de yaklaşık 2 milyon kadını etkilemektedir.En önemli semptomları
- ciddi ağrı
- kısırlık
- cinsel ilişki sırasında ağrı
Endometriozis ile ilişkili ağrı, çok sık görülen bir bulgu olmakla kalmayıp aynı zamanda en ciddi ağrılardan biri olarak tedavi edilmesi gereklidir.
Hastaların çoğu uygun tedavi yöntemi alamadığından ağrı çekmekte ve hem yaşamları hem de cinsel hayatları ciddi derecede etkilenmektedir.
Endometriozis tedavisi; hastanın yaşına, gebelik isteğine ve bulgularının ciddiyetine göre değişebilir. Tedavideki asılamaç, ağrıyı kontrol altına almak ve olabildiğince hastalığın ilerlemesini, yeni odaklar oluşmasını engellemek ya da gecikmesini sağlamaktır. Bu amaç, cerrahi veya ilaç tedavisi ile sağlanabilir.
Risk Altında Olanlar
-Herhangi bir kadın endometriozis olabilir, ama aynı zamanda bazı faktörler de kadınlarda rahatsızlığın oluşmasında önemli risk grubunda yer alır:
-Genetik faktörler
-Rahim yapısında anamoli olanlar
-Doğum yapmamış olmak
-Adeti erken küçük yaşta görmek
- Östrojen yüksekliği
-Alkol tüketimi
Endometriozis Evreleri Nelerdir?
Endometriozisin evresi; bulunduğu bölgeye, miktara, derinliğe ve rahim içi dokunun implantlarının boyutuna göre değişebilir.
Spesifik belirtilerinden bazıları şunlardır:
-Kadın iç üreme organlarında var olan yapışıklıkların miktarı
-Fallop tüplerinin etkilenme miktarı ve hızı
- dokunun yayılma miktarı ve hızı
-Kadın iç üreme organlarının (tüpler ve yumurtalıklar) endometriozisle ilişkisi
Endometriozisin evresi ağrının şiddetinin, kısırlık riskinin veya diğer bulguların doğrudan bir göstergesi olmayabilir. Örneğin, 1. Evredeki bir kadın büyük ölçüde ağrı hissederken 4. Evredeki bir kadın endometriozis belirtisi hissetmeyebilir.
Teşhis Nasıl Konur?
Endometriozisin teşhisi doktorunuz tarafından yapılan ultrason eşliğinde muayene sonrasında ve yapılan testler sonrasında netleşebilir.
Bu testlerin bazıları aşağıdaki gibidir:
-Jinekolojik muayene
-Transvajinal Ultrason
-Laparoskopi
-CA125 Testi
Endometriozis Tedavisi
Endometriozisin tedavisi genel olarak medikal ve cerrahi yöntemle yapılır. Sizin ve doktorunuzun seçeceği tedavi yöntemi hastalığın şiddetine ve gebe kalmak isteyip istemememesine göre değişebilir. Genelde doktorlar ilk olarak koruyucu tedavi yöntemlerini önerirler ve ameliyatı ilerlemiş vakalarda kullanırlar.
-İlaç (Hormon) Tedavisi
Hormon tedavileri bazen endometriozisden kaynaklanan ağrının giderilmesinde etkili olabilir. Hormonların adet döngü süresince iniş-çıkışları rahim dışında yer alan rahim içi doku odaklarının kalınlaşmasına, sonra da çözünüp kanamasına yol açar. Hormon tedavisi endometriozisin büyümesini yavaşlatabilir ve yeni odaklar oluşmasını durdurabilir.
Hormon tedavisi endometriozis için kalıcı bir çözüm değildir. Tedaviyi durdurduktan sonra bulguların yeniden oluşması başlayabilir. Endometriozisi tedavi etmek için kullanılan hormon tedavileri aşağıdaki gibidir:
-Hormonal Doğum kontrol hapları
-Progestreon Tedavisi.
-Cerrahi tedavi
Endometriozis hastalarında cerrahi yöntemden önce ilaçlı tedavi yanihormon tedavisi verilir ve bu tedaviye rağmen hastanın şikayetleri devam ediyorsa koruyucu cerrahi tedaviler yapılır
-Endometriozis Ameliyatı
-Konservatif Ameliyat
-Histerektomi